Naukowo

Arkadiusz Polak

Podkast „Naukowo” to autorski przegląd prasy, badań i informacji ze świata nauki w przystępnej formie 20 minutowych audycji w każdą środę i sobotę. Każdy odcinek opisany jest źródłami, które użyłem do opracowania audycji - dzięki temu możesz zweryfikować informacje lub zagłębić się w temat, jeśli Cię zainteresuje. Słuchać mnie można na Google i Apple Podcasts, Spotify, YouTube i innych popularnych platformach podkastowych. Zapraszam również na stronę https://naukowo.net gdzie oprócz wszystkich odcinków podkastu znajdziesz także dodatkowe informacje, artykuły i recenzje, które nie znalazły się w podkaście. Zachęcam także do śledzenia social mediów oraz przesyłania propozycji i uwag – wszystkie linki znajdziesz na stronie https://naukowo.net Podkast jest darmowy dla wszystkich, ponieważ finansowany jest z dobrowolnych wpłat od słuchaczy. Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu https://patronite.pl/naukowo Za wszystkie wpłaty serdecznie dziękuję, pozwolą mi one skupić się tylko na podkaście i rozwijać go, a pomysłów nie brakuje! Do usłyszenia :) read less
ScienceScience

Episodes

Gdzie patrzą się ryby, jak tańczą szczury i jak pieniądze dają szczęście - #068
Nov 12 2022
Gdzie patrzą się ryby, jak tańczą szczury i jak pieniądze dają szczęście - #068
Zdarza się, że tupiemy nóżką w rytm lubianej muzyki czy szczury też mają takie odruchy? Czy poziom Twojego szczęścia wyraźnie by wzrósł po otrzymaniu 10 000 dolarów? Zapraszam Was dziś także na opowieść o tym, gdzie patrzą ryby, gdy pływają do przodu oraz jak nowa terapia przywraca możliwość chodzenia osobom sparaliżowanym.A jeśli odcinek Ci się spodoba udostępnij go, proszę, dalej i subskrybuj podkast gdziekolwiek go słuchasz, możesz też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję :)Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Yoshiki Ito, Tomoyo Isoguchi Shiramatsu, Naoki Ishida, Karin Oshima, Kaho Magami, Hirokazu Takahashi. "Spontaneous beat synchronization in rats: Neural dynamics and motor entrainment". https://doi.org/10.1126/sciadv.abo7019Emma Alexander, Lanya T. Cai, Sabrina Fuchs, Tim C. Hladnik, Yue Zhang, Venkatesh Subramanian, Nicholas C. Guilbeault, Chinnian Vijayakumar, Muthukumarasamy Arunachalam, Scott A. Juntti, Tod R. Thiele, Aristides B. Arrenberg, Emily A. Cooper. "Optic flow in the natural habitats of zebrafish supports spatial biases in visual self-motion estimation". https://doi.org/10.1016/j.cub.2022.10.009Ryan J. Dwyer, Elizabeth W. Dunn. "Wealth redistribution promotes happiness". https://doi.org/10.1073/pnas.2211123119Kathe, C., Skinnider, M.A., Hutson, T.H. et al. The neurons that restore walking after paralysis. Nature (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-05385-7
Transfuzja sztucznej krwi, czarne i martwe Słońce, korporacje i prawa człowieka - #067
Nov 8 2022
Transfuzja sztucznej krwi, czarne i martwe Słońce, korporacje i prawa człowieka - #067
Jak opracowuje się sztuczną krew i czy możliwość jej transfuzji oznacza schyłek krwiodawstwa? Czy największe firmy na świecie jasno deklarują swoje przywiązanie do praw człowieka? W środowym odcinku podkastu Naukowo opowiem również o tym jak rekiny stały się badaczami i jak wieki temu zaćmienie słońca postrzegali członkowie rdzennej ludności japońskiej wyspy Hokkaido.A jeśli odcinek Ci się spodoba udostępnij go, proszę, dalej i subskrybuj podkast gdziekolwiek go słuchasz, możesz też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję :)Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Mapa punktów poboru krwi w których można oddać krew i jej składniki w 2022 roku - https://www.google.com/maps/d/u/0/viewer?mid=142nqMIgmK3tCarABCmdvq8MHGlNZZPMB&ll=52.25795882453618%2C19.54024316489649&z=7NHS, "First ever clinical trial of laboratory grown red blood cells being transfused into another person", https://www.nhsbt.nhs.uk/news/first-ever-clinical-trial-of-laboratory-grown-red-blood-cells-being-transfused-into-another-person/Hisashi Hayakawa, Mitsuru Sôma, Ryuma Daigo, Analyses of historical solar eclipse records in Hokkaido Island in the 18–19th centuries, Publications of the Astronomical Society of Japan, 2022;, psac064, https://doi.org/10.1093/pasj/psac064KerstinLopatta, Sebastian A.Tideman, CarolinScheil, Naser Makarem. "The current state of corporate human rights disclosure of the global top 500 business enterprises: Measurement and determinants". https://doi.org/10.1016/j.cpa.2022.102512Gallagher, A.J., Brownscombe, J.W., Alsudairy, N.A. et al. Tiger sharks support the characterization of the world’s largest seagrass ecosystem. Nat Commun 13, 6328 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-33926-1
Rodzice vs. bezdzietni, decyzje o pomaganiu i drgania mostów - #066
Nov 5 2022
Rodzice vs. bezdzietni, decyzje o pomaganiu i drgania mostów - #066
Czy rodzice bardziej lubią innych rodziców, a do osób bezdzietnych mają negatywny stosunek? Co sprawia, że decydujemy się udzielić komuś pomocy w sytuacji zagrożenia i czy jest to tylko ludzka empatia? Czy istnieje szybki, prosty i tani sposób na lepszy monitoring stanu mostów, z których korzysta masa ludzi na całym świecie? Zapraszam serdecznie na 66. odcinek podkastu Naukowo!A jeśli odcinek Ci się spodoba udostępnij go, proszę, dalej i subskrybuj podkast gdziekolwiek go słuchasz, możesz też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję :)Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Neal, Z.P., Neal, J.W. Prevalence, age of decision, and interpersonal warmth judgements of childfree adults. Sci Rep 12, 11907 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-15728-zKatastrofa mostu Tacoma - https://www.youtube.com/watch?v=XggxeuFDaDUMatarazzo, T.J., Kondor, D., Milardo, S. et al. Crowdsourcing bridge dynamic monitoring with smartphone vehicle trips. Commun Eng 1, 29 (2022). https://doi.org/10.1038/s44172-022-00025-4Joana B Vieira, Andreas Olsson. "Neural defensive circuits underlie helping under threat in humans", https://doi.org/10.7554/eLife.78162
Siła przekleństw, zakaz elektrycznych hulajnóg i (nie)nieme zwierzęta - #065
Nov 2 2022
Siła przekleństw, zakaz elektrycznych hulajnóg i (nie)nieme zwierzęta - #065
Przekleństwa kojarzą się z negatywnymi emocjami, ale skąd się bierze w nas potrzeba przeklinania i jak nabywamy tę umiejętność? Klniemy czasem na porozrzucane w miastach elektryczne hulajnogi, co stało się w mieście, które ograniczyło ich używanie? W dzisiejszym odcinku opowiem także o zwierzętach, które dźwięki wydają, choć uważane były za nieme. Zapraszam serdecznie!A jeśli odcinek Ci się spodoba udostępnij go, proszę, dalej i subskrybuj podkast gdziekolwiek go słuchasz, możesz też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję :)Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Jorgewich-Cohen, G., Townsend, S.W., Padovese, L.R. et al. Common evolutionary origin of acoustic communication in choanate vertebrates. Nat Commun 13, 6089 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-33741-8Asensio, O.I., Apablaza, C.Z., Lawson, M.C. et al. Impacts of micromobility on car displacement with evidence from a natural experiment and geofencing policy. Nat Energy (2022). https://doi.org/10.1038/s41560-022-01135-1Karyn Stapleton, Kristy Beers Fägersten, Richard Stephens, Catherine Loveday. "The power of swearing: What we know and what we don’t". https://doi.org/10.1016/j.lingua.2022.103406
Zabawy trzmieli, księżycowe cegły, komórki zombie i efekt motyla - #064
Oct 28 2022
Zabawy trzmieli, księżycowe cegły, komórki zombie i efekt motyla - #064
Czy trzmiele potrafią się dobrze bawić, jak to robią i właściwie po co? Czym są "komórki zombie" wewnątrz naszych organizmów i czy mogą spełniać jakieś pożyteczne funkcje? W sobotnim wydaniu podkastu Naukowo zabiorę Was też w podróż na Księżyc, gdzie będziemy wypalać cegły oraz nieco bliżej - do ziemskiej atmosfery pełnej naelektryzowanych owadów. A jeśli odcinek Ci się spodoba udostępnij go, proszę, dalej i subskrybuj podkast gdziekolwiek go słuchasz, możesz też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję :)Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Hiruni Samadi, Galpayage Donaa, Cwyn Solviab, Amelia Kowalewska, Kaarle Mäkelä, HaDi MaBouDi, Lars Chittkaa. "Do bumble bees play?". https://doi.org/10.1016/j.anbehav.2022.08.013Nabora Reyes de Mochel, Ka Neng Cheong, Monica Cassandras, Chaoqun Wang, Maria Krasilnikov, Peri Matatia, Ari Molofsky, Judith Campisi, Tien Peng. "Sentinel p16INK4a+ cells in the basement membrane form a reparative niche in the lung". https://doi.org/10.1101/2020.06.10.142893Peter Warren, Nandhini Raju, Hossein Ebrahimi, Milos Krsmanovic, Seetha Raghavan, Jayanta Kapat, Ranajay Ghosh. "Effect of sintering temperature on microstructure and mechanical properties of molded Martian and Lunar regolith". ttps://doi.org/10.1016/j.ceramint.2022.07.329Ellard R. Hunting, Liam J. O’Reilly, R. Giles Harrison, Konstantine Manser, Sam J. England, Beth H. Harris, Daniel Robert. "Observed electric charge of insect swarms and their contribution to atmospheric electricity". https://doi.org/10.1016/j.isci.2022.105241
Wulkaniczne puzony, eksterminacja krabów i bobrze chłodnice rzek - #063
Oct 21 2022
Wulkaniczne puzony, eksterminacja krabów i bobrze chłodnice rzek - #063
Czy dźwięki wulkanu mogą ostrzegać ludzi przed jego erupcją? Gdzie podziało się dziesięć miliardów krabów śnieżnych? W dzisiejszym odcinku opowiem również o rodzinnych neandertalczykach oraz o falach gorąca w rzekach i chłodzących je bobrach.A jeśli odcinek Wam się spodoba udostępnijcie go, proszę dalej i subskrybujcie podkast gdziekolwiek go słuchacie, możecie też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowoJeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Smithsonian Institution, National Museum of Natural History, Global Volcanism Program - https://volcano.si.edu/Sciotto, M., Watson, L.M., Cannata, A. et al. Infrasonic gliding reflects a rising magma column at Mount Etna (Italy). Sci Rep 12, 16954 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-20258-9Spencer J. Tassone, Alice F. Besterman, Cal D. Buelo, Dat T. Ha, Jonathan A. Walter, Michael L. Pace. "Increasing heatwave frequency in streams and rivers of the United States". https://doi.org/10.1002/lol2.10284Molly Olmstead, "Why Did 11 Billion Alaskan Snow Crabs Suddenly Disappear?", https://slate.com/technology/2022/10/alaskan-snow-crabs-dead.htmlSkov, L., Peyrégne, S., Popli, D. et al. Genetic insights into the social organization of Neanderthals. Nature 610, 519–525 (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-05283-y
Rakotwórcze prostowanie włosów, faworyzowanie kobiet w szkołach i siedliska słoni - #062
Oct 19 2022
Rakotwórcze prostowanie włosów, faworyzowanie kobiet w szkołach i siedliska słoni - #062
Czy uczennice w szkołach średnich są faworyzowane przez nauczycieli, uzyskując przychylniejsze oceny niż chłopcy? Jak zabieg prostowania włosów wpływa na występowanie raka macicy? Dziś opowiem także o tym jak epidemia dżumy mogła wpłynąć na współczesne choroby oraz o współistnieniu słoni i ludzi wokół terenów chronionych w Azji. Tradycyjnie ogromna prośba o udostępnienie tego odcinka, zalajkowanie i subskrybowanie podkastu, aby nie przegapić kolejnych audycji. Dziękuję Wam za to, że słuchacie odcinków, to dla mnie nieustający powód do satysfakcji i poszukiwania dla Was kolejnych naukowych nowości, zapraszam na dzisiejszy odcinek.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Ilaria Lievore, Moris Triventi. "Do teacher and classroom characteristics affect the way in which girls and boys are graded? A multilevel analysis of student–teacher matched data". https://doi.org/10.1080/01425692.2022.2122942Che-Jung Chang, Katie M O’Brien, Alexander P Keil, Symielle A Gaston, Chandra L Jackson, Dale P Sandler, Alexandra J White. "Use of Straighteners and Other Hair Products and Incident Uterine Cancer ". https://doi.org/10.1093/jnci/djac165de la Torre, J. A., Cheah, C., Lechner, A. M., Wong, E. P., Tuuga, A., Saaban, S., Goossens, B., & Campos-Arceiz, A. (2022). Sundaic elephants prefer habitats on the periphery of protected areas. Journal of Applied Ecology, 00, 1– 12. https://doi.org/10.1111/1365-2664.14286Czarna Śmierć, Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Czarna_%C5%9Bmier%C4%87Dżuma Justyniana, Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/D%C5%BCuma_JustynianaKlunk, J., Vilgalys, T.P., Demeure, C.E. et al. Evolution of immune genes is associated with the Black Death. Nature (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-05349-x
Dziecięce skupienie, ból w jelitach i turyści w parkach narodowych - #061
Oct 15 2022
Dziecięce skupienie, ból w jelitach i turyści w parkach narodowych - #061
"Skupcie się" - apeluje do dzieci niejeden nauczyciel, a może koncentracja nie jest dla nich najważniejsza? Koncentrujemy się na bólu wiedząc, że jest sygnałem alarmowym, ale czy spełnia on też inne role? W dzisiejszym odcinku usłyszycie też o tym jak nawigują owady podczas migracji przez morze oraz jak zwierzęta reagują na turystów odwiedzających parki narodowe. Tradycyjnie proszę Was o subskrybowanie i lajkowanie, dajcie tez znać swoim znajomym o istnieniu podkastu Naukowo, to dla mnie bardzo cenne w docieraniu do nowych słuchaczy. Zapraszam serdecznie na sobotni odcinek!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Nathaniel J.Blanco, Brandon M.Turner, Vladimir M.Sloutsky. "The benefits of immature cognitive control: How distributed attention guards against learning traps", https://doi.org/10.1016/j.jecp.2022.105548Mira L. T. Sytsma, Tania Lewis, Beth Gardner, Laura R. Prugh, "Low levels of outdoor recreation alter wildlife behaviour", https://doi.org/10.1002/pan3.10402Hawkes Will L., Weston Scarlett T., Cook Holly, Doyle Toby, Massy Richard, Guri Eva Jimenez, Wotton Jimenez Rex E. and Wotton Karl R. 2022Migratory hoverflies orientate north during spring migrationBiol. Lett.182022031820220318, http://doi.org/10.1098/rsbl.2022.0318Daping Yang, Amanda Jacobson, Kimberly A. Meerschaert, Joseph Joy Sifakis, Meng Wu, Xi Chen, Tiandi Yang, Youlian Zhou, Praju Vikas Anekal, Rachel A. Rucker, Deepika Sharma, Alexandra Sontheimer-Phelps, Glendon S. Wu, Liwen Deng, Michael D. Anderson, Samantha Choi, Dylan Neel, Nicole Lee, Dennis L. Kasper, Bana Jabri, Jun R. Huh, Malin Johansson, Jay R. Thiagarajah, Samantha J. , iesenfeld, Isaac M. Chiu. "Nociceptor neurons direct goblet cells via a CGRP-RAMP1 axis to drive mucus production and gut barrier protection", https://doi.org/10.1016/j.cell.2022.09.024
Pozytywne kłamstwa dzieci, umiejętne biczowanie i wulkaniczne eksplozje życia - #060
Oct 12 2022
Pozytywne kłamstwa dzieci, umiejętne biczowanie i wulkaniczne eksplozje życia - #060
Jak trudno jest zręcznie posługiwać się elastycznymi przedmiotami takimi jak bicz czy sznurowadła? Jak dorośli oceniają dzieci, które zręcznie posługują się kłamstwem i pomijają bolesną prawdę? W dzisiejszym odcinku opowiem też o tym jak polujące na nietoperze myszołowy celują w swoje ofiary, przyjrzymy się też eksplozji życia spowodowanej eksplozją wulkanu. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Krotov Aleksei, Russo Marta, Nah Moses, Hogan Neville and Sternad Dagmar 2022Motor control beyond reach—how humans hit a target with a whipR. Soc. open sci.9220581220581. http://doi.org/10.1098/rsos.220581Brighton, C.H., Kloepper, L.N., Harding, C.D. et al. Raptors avoid the confusion effect by targeting fixed points in dense aerial prey aggregations. Nat Commun 13, 4778 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-32354-5B. Barone, R. M. Letelier, K. H. Rubin, D. M. Karl. "Satellite Detection of a Massive Phytoplankton Bloom Following the 2022 Submarine Eruption of the Hunga Tonga-Hunga Haʻapai Volcano", https://doi.org/10.1029/2022GL099293L. Brimbal, A. M. Crossman. "Inconvenient truth-tellers: Perceptions of children’s blunt honesty". https://doi.org/10.1080/03057240.2022.2109606
Naukowe łaskotanie, jak pieniądz wpływa na ludzi i ofiary z dzieci - #059
Oct 8 2022
Naukowe łaskotanie, jak pieniądz wpływa na ludzi i ofiary z dzieci - #059
Dlaczego nie możemy sami się połaskotać i co nauka w ogóle wie o smyraniu i łaskotaniu? Co sprawia, że w pewnym amerykańskim miasteczku koty stały się lubianą kolacją wśród kojotów? W sobotnim odcinku podkastu Naukowo opowiem też o ofiarach z dzieci prekolumbijskiej cywilizacji oraz o tym co stało się, gdy wprowadzono pieniądze do społeczności, która pieniędzy nie znała. Zapraszam!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Proelss Sandra, Ishiyama Shimpei, Maier Eduard, Schultze-Kraft Matthias and Brecht Michael 2022The human tickle response and mechanisms of self-tickle suppressionPhil. Trans. R. Soc. B3772021018520210185, http://doi.org/10.1098/rstb.2021.0185Davenport RN, Weaver M, Weiss KCB, Strauss EG. 2022. Spatiotemporal relationships of coyotes and free-ranging domestic cats as indicators of conflict in Culver City, California. PeerJ 10:e14169 https://doi.org/10.7717/peerj.14169Owen Jarus, "76 child sacrifice victims with their hearts ripped out found in Peru excavation", https://www.livescience.com/child-sacrifices-chimu-people-peruPolly Wiessner, Cindy Hsin-yee Huang, "A 44-y perspective on the influence of cash on Ju/‘hoansi Bushman networks of sharing and gifting", https://doi.org/10.1073/pnas.2213214119Paul Gabrielsen, University of Utah, "A 44-year perspective study: How money brings hunter-gatherers new choices", https://phys.org/news/2022-10-year-perspective-money-hunter-gatherers-choices.html
Jak szybko powstał Księżyc, ślina rozkładająca plastik i współczesne niewolnictwo - #058
Oct 5 2022
Jak szybko powstał Księżyc, ślina rozkładająca plastik i współczesne niewolnictwo - #058
W 2022 roku wielu ludzi na świecie pełni rolę niewolników, jaka jest skala tego dramatu? Jak plastik zakwasza oceany i czy ślina robaka może nam jakoś pomóc? W tym odcinku podkastu Naukowo przyjrzymy się również nowej symulacji od NASA pokazującej, jak szybko powstał Księżyc. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:International Labour Organization, "Global Estimates of Modern Slavery: Forced Labour and Forced Marriage", https://www.ilo.org/global/topics/forced-labour/publications/WCMS_854733/lang--en/index.htmCristina Romera-Castillo, Arturo Lucas, Rebeca Mallenco-Fornies, Marina Briones-Rizo, Eva Calvo, Carles Pelejero, "Abiotic plastic leaching contributes to ocean acidification", https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2022.158683Sanluis-Verdes, A., Colomer-Vidal, P., Rodriguez-Ventura, F. et al. Wax worm saliva and the enzymes therein are the key to polyethylene degradation by Galleria mellonella. Nat Commun 13, 5568 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-33127-wJ. A. Kegerreis, S. Ruiz-Bonilla, V. R. Eke, R. J. Massey, T. D. Sandnes, and L. F. A. Teodoro, "Immediate Origin of the Moon as a Post-impact Satellite", https://doi.org/10.3847/2041-8213/ac8d96Animacja symulacji powstania Księżyca, NASA, https://www.youtube.com/watch?v=kRlhlCWplqk
Ciepłe prądy, leczenie złamanych serc i agrowoltaika - #057
Oct 1 2022
Ciepłe prądy, leczenie złamanych serc i agrowoltaika - #057
Jak i dlaczego zmieniają się prądy oceaniczne i co to może znaczyć dla ludzi? Jak wyleczyć złamane serce i czy sekret tkwi w głowie? W dzisiejszym odcinku podkastu Naukowo opowiem też o łączeniu produkcji żywności i energii oraz o reakcji ptaków na fale upałów. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Li, J., Roughan, M. & Kerry, C. Drivers of ocean warming in the western boundary currents of the Southern Hemisphere. Nat. Clim. Chang. (2022). https://doi.org/10.1038/s41558-022-01473-8Moninya Roughan, Junde Li, "Shifting ocean currents are pushing more and more heat into the Southern Hemisphere’s cooler waters", https://theconversation.com/shifting-ocean-currents-are-pushing-more-and-more-heat-into-the-southern-hemispheres-cooler-waters-189122Wasserman Aaron H., Huang Amanda R., Lewis-Israeli Yonatan R., Dooley McKenna D., Mitchell Allison L., Venkatesan Manigandan, Aguirre Aitor, "Oxytocin promotes epicardial cell activation and heart regeneration after cardiac injury", https://doi.org/10.3389/fcell.2022.985298Jennifer Hahn, "Agrivoltaic solar farms offer "shocking" benefits beyond producing energy", https://www.dezeen.com/2022/09/30/agrivoltaic-solar-farms-feature/Janet L. Gardner, Mark Clayton, Richard Allen, John Stein, Timothée Bonnet, "The effects of temperature extremes on survival in two semi-arid Australian bird communities over three decades, with predictions to 2104", https://doi.org/10.1111/geb.13591Janet Gardner, Suzanne Prober, "‘Sad and distressing’: massive numbers of bird deaths in Australian heatwaves reveal a profound loss is looming", https://theconversation.com/sad-and-distressing-massive-numbers-of-bird-deaths-in-australian-heatwaves-reveal-a-profound-loss-is-looming-190685Anna Sierpińska, "ABC pożarów w Australii", https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/abc-pozarow-w-australii-398/
Grindwale wyrzucone na plażę, biedny sen i długowieczność psów - #056
Sep 28 2022
Grindwale wyrzucone na plażę, biedny sen i długowieczność psów - #056
Ponad 200 grindwali zostało wyrzuconych na tasmańską plażę, dlaczego tak się stało i co z nimi zrobiono? Jak długo żyją psy i co ma wpływ na ich długowieczność? Jaki wpływ na długość i jakość snu ma bieda oraz które warzywa, spożywane przez mamy w ciąży, smakują nienarodzonym jeszcze dzieciom i co z tego wynika dla późniejszych preferencji smakowych. Zapraszam na kolejny odcinek podkastu Naukowo!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Ustun, B., Reissland, N., Covey, J., Schaal, B., & Blissett, J. (2022). Flavor Sensing in Utero and Emerging Discriminative Behaviors in the Human Fetus. Psychological Science, 0(0). https://doi.org/10.1177/09567976221105460Culum Brown, "About 200 dead whales have been towed out to sea off Tasmania – and what happens next is a true marvel of nature", https://theconversation.com/about-200-dead-whales-have-been-towed-out-to-sea-off-tasmania-and-what-happens-next-is-a-true-marvel-of-nature-191340Donna Lu, Graham Readfearn, "Hundreds of whales stranded on Tasmania’s west coast in state’s second event this week", https://www.theguardian.com/australia-news/2022/sep/21/reports-hundreds-of-whales-stranded-on-tasmanias-west-coast-in-states-second-event-this-weekUS Supreme Court, "Winter v. Natural Resources Defense Council, Inc., 555 U.S. 7 (2008)", 555 U.S. 7, Docket No. 07-1239, https://supreme.justia.com/cases/federal/us/555/7/Pedro Bessone, Gautam Rao, Frank Schilbach, Heather Schofield, Mattie Toma, The Economic Consequences of Increasing Sleep Among the Urban Poor, The Quarterly Journal of Economics, Volume 136, Issue 3, August 2021, Pages 1887–1941, https://doi.org/10.1093/qje/qjab013 / PDF: https://www.nber.org/system/files/working_papers/w26746/w26746.pdfTeng, K.Ty., Brodbelt, D.C., Pegram, C. et al. Life tables of annual life expectancy and mortality for companion dogs in the United Kingdom. Sci Rep 12, 6415 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-10341-6Jesslyn Shields, "The Longest-living Dog Breeds Are Tiny, But Why?", https://animals.howstuffworks.com/pets/longest-living-dog-breeds-tiny.htm
Rtęć u Majów, kolor jezior i powody śmiechu - #055
Sep 23 2022
Rtęć u Majów, kolor jezior i powody śmiechu - #055
Do czego Majowie używali rtęci i co dzieje się z nią po wielu wiekach? Jaki kolor mają jeziora na świecie i co mówi on o wodzie? W sobotnim wydaniu podkastu Naukowo opowiem też o warunkach, które sprawiają, że ludzie się śmieją oraz o tym jak budowa skóry wpływa na jej choroby. Na koniec policzymy, ile mrówek jest na świecie. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Cook Duncan E., Beach Timothy P., Luzzadder-Beach Sheryl, Dunning Nicholas P., Turner Simon D., "Environmental legacy of pre-Columbian Maya mercury", https://doi.org/10.3389/fenvs.2022.986119Xiao Yang,Catherine M. O’Reilly,John R. Gardner,Matthew R. V. Ross,Simon N. Topp,Jida Wang,Tamlin M. Pavelsky, "The Color of Earth’s Lakes", https://doi.org/10.1029/2022GL098925Fundacja "Dr. Clown" - https://www.drclown.pl/Carlo V.Bellieni, "Laughter: A signal of ceased alarm toward a perceived incongruity between life and stiffness", https://doi.org/10.1016/j.newideapsych.2022.100977Warren, C., Barsky, A., & McGraw, A. P. (2021). "What Makes Things Funny? An Integrative Review of the Antecedents of Laughter and Amusement". Personality and Social Psychology Review, 25(1), 41–65. https://doi.org/10.1177/1088868320961909Alexander A. Merleev, Stephanie T. Le, Claire Alexanian, Atrin Toussi, Yixuan Xie, Alina I. Marusina, Steven M. Watkins, Forum Patel, Allison C. Billi, Julie Wiedemann, Yoshihiro Izumiya, Ashish Kumar, Ranjitha Uppala, J. Michelle Kahlenberg, Fu-Tong Liu, Iannis E. Adamopoulos, Elizabeth A. Wang, Chelsea Ma, Michelle Y. Cheng, Halani Xiong, Amanda Kirane, Guillaume Luxardi, Bogi Andersen, Lam C. Tsoi, Carlito B. Lebrilla, Johann E. Gudjonsson, Emanual Maverakis. "Biogeographic and disease-specific alterations in epidermal lipid composition and single-cell analysis of acral keratinocytes". JCI Insight, 2022; 7 (16) https://doi.org/10.1172/jci.insight.159762Alexander Merleev, Antonio Ji-Xu, Atrin Toussi, Lam C. Tsoi, Stephanie T. Le, Guillaume Luxardi, Xianying Xing, Rachael Wasikowski, William Liakos, Marie-Charlotte Brüggen, James T. Elder, Iannis E. Adamopoulos, Yoshihiro Izumiya, Annie R. Leal, Qinyuan Li, Nikolay Y. Kuzminykh, Amanda Kirane, Alina I. Marusina, Johann E. Gudjonsson, Emanual Maverakis. "Proprotein convertase subtilisin/kexin type 9 is a psoriasis-susceptibility locus that is negatively related to IL36G". JCI Insight, 2022; 7 (16) https://doi.org/10.1172/jci.insight.141193Patrick Schultheiss, Sabine S. Nooten, Runxi Wang, Mark K. L. Wong, François Brassard, Benoit Guénard. "The abundance, biomass, and distribution of ants on Earth". https://doi.org/10.1073/pnas.2201550119
Przywiązanie wilków, cyklon na Alasce i nieszczęśliwe nastolatki - #054
Sep 21 2022
Przywiązanie wilków, cyklon na Alasce i nieszczęśliwe nastolatki - #054
Czy specyficzna więź i przywiązanie możliwe są między wilkami, a ludźmi? Jakie konsekwencje dla ludzkich osad spowodowała potężna burza na Alasce? W dzisiejszym odcinku opowiadam także o zmianach w samopoczuciu dzieci i młodzieży oraz o związku między grzybami, płazami, komarami, a ludzkim życiem. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Pomoc psychologiczna dla dzieci, młodzieży i dorosłych - https://116111.pl/oni-tez-pomagaja/Chen Y, Cowden RG, Fulks J, Plake JF, VanderWeele TJ. "National Data on Age Gradients in Well-being Among US Adults". JAMA Psychiatry. Published online August 24, 2022. doi: https://doi.org/10.1001/jamapsychiatry.2022.2473NeuroscienceNews, "Why Are Young People So Miserable?", https://neurosciencenews.com/young-adults-misery-21427/Zachariah Hughes, Alena Naiden, Sean Maguire, "As Western Alaska floodwaters recede, damage assessments begin across hundreds of miles of coastline", https://www.adn.com/alaska-news/2022/09/18/as-western-alaska-storm-weakens-damage-assessments-begin-across-hundreds-of-miles-of-coastline/Emily Schwing, "In Recovery After Storm, Alaska Faces Hard Days Ahead", https://www.nytimes.com/2022/09/19/us/alaska-recovery-typhoon-merbok.htmlChristina Hansen Wheat, Linn Larsson, Patricia Berner, Hans Temrin, "Human-directed attachment behavior in wolves suggests standing ancestral variation for human–dog attachment bonds", https://doi.org/10.1002/ece3.9299Michael R. Springborn, Joakim A. Weill, Karen R. Lips, Roberto Ibáñez, Aniruddha Ghosh, "Amphibian Collapses Exacerbated Malaria Outbreaks in Central America", https://doi.org/10.1101/2020.12.07.20245613Carly Cassella, "The Frogs Vanished, Then People Got Sick. This Was No Harmless Coincidence.", https://www.sciencealert.com/the-frogs-vanished-then-people-got-sick-this-was-no-harmless-coincidence
Fioletowe pomidory, powrót gepardów i całkowita regeneracja mózgu - #053
Sep 17 2022
Fioletowe pomidory, powrót gepardów i całkowita regeneracja mózgu - #053
Czy wkrótce na naszych talerzach zagoszczą fioletowe pomidory? Czy Indie okażą się gościnne dla powracających tam gepardów? Jak salamandra regeneruje swój mózg i jak mutacje zmieniają mózg ludzki? Po spowodowanej wirusem, nieplanowanej przerwie zapraszam na kolejny odcinek podkastu Naukowo!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Katharina Lust, Ashley Maynard, Tomás Gomes, Jonas Simon Fleck, J. Gray Camp, Elly M. Tanaka, Barbara Treutlein, "Single-cell analyses of axolotl telencephalon organization, neurogenesis, and regeneration", https://doi.org/10.1126/science.abp9262Polska Akademia Nauk, "Laura Kaufman", http://old-panol.ipan.lublin.pl/biul_3/LK.htmJonathan Jones, "Purple GM tomatoes reach major milestone in US", https://www.tsl.ac.uk/news/purple-gm-tomatoes-at-exciting-milestone-in-usAnimal and Plant Health Inspection Service, "APHIS Issues First Regulatory Status Review Response: Norfolk Plant Sciences’ Purple Tomato", https://www.aphis.usda.gov/aphis/newsroom/stakeholder-info/sa_by_date/sa-2022/purple-tomatoEwa Biela, "Gmo skąd się wzięło i czy jest bezpieczne?", https://www.crazynauka.pl/gmo-skad-sie-wzielo-i-czy-jest-bezpieczne/Anneline Pinson, Lei Xing, Takashi Namba, Nereo Kalebic, Jula Peters, Christina Eugster Oegema, Sofia Traikov, Katrin Reppe, Stephan Riesenberg, Tomislav Maricic, Razvan Derihaci, Pauline Wimberger, Svante Pääbo, Wieland B. Huttner, "Human TKTL1 implies greater neurogenesis in frontal neocortex of modern humans than Neanderthals", https://doi.org/10.1126/science.abl6422Carl Zimmer, "What Makes Your Brain Different From a Neanderthal’s?", https://www.nytimes.com/2022/09/08/science/human-brain-neanderthal-gene.htmlMapa podglądów na żywo z gniazd sokołów wędrownych - https://www.peregrinus.pl/pl/podglad-gniazd-na-zywoFirstpost, "An overnight flight, helicopter ride, and quarantine: The journey of cheetahs from Namibia to India", https://www.firstpost.com/explainers/how-cheetahs-will-be-transported-from-namibia-to-india-kuno-national-park-11245111.htmlFirstpost, "From extinction to reintroduction: A brief history of India’s tryst with the cheetah", https://www.firstpost.com/india/from-extinction-to-reintroduction-a-brief-history-of-indias-tryst-with-the-cheetah-10265861.html
Prekolumbijskie morderstwa, drewno w roślinach i fioletowe plamy w Granadzie - #052
Sep 10 2022
Prekolumbijskie morderstwa, drewno w roślinach i fioletowe plamy w Granadzie - #052
Dlaczego niektóre rośliny stają się drzewami, a inne pozostają małe i drewna nie posiadają? Czym są fioletowe plamy na suficie andaluzyjskiego pałacu w Grenadzie? W dzisiejszym odcinku opowiadam też o tym jaka jest skuteczność systemów kontrolujących studentów podczas zdalnych egzaminów, jak wykryto prekolumbijskich morderstwa oraz o wycinkach lasu tropikalnego całkowicie bez celu. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Laura Bergmans, Nacir Bouali, Marloes Luttikhuis and Arend Rensink, University of Twente, Enschede, The Netherlands, "On the Efficacy of Online Proctoring using Proctorio", https://ris.utwente.nl/ws/portalfiles/portal/275927505/3e2a9e5b2fad237a3d35f36fa2c5f44552f2.pdfAlexander Zizka, Renske E. Onstein, Roberto Rozzi, Patrick Weigelt, Holger Kreft, Manuel J. Steinbauer, Helge Bruelheide, Frederic Lens, "The evolution of insular woodiness", https://doi.org/10.1073/pnas.2208629119Raport Klimatyczny TOGETAIR, "Marnotrawstwo wody. Jest źle. Ale prawdziwy kryzys dopiero przed nami", https://raport.togetair.eu/woda/susza-marnotrawstwo-wody-i-ekstremalne-zjawiska-pogodowe/marnotrawstwo-wody-jest-zle-ale-prawdziwy-kryzys-dopiero-przed-namiFlorence Pendrill, Toby A. Gardner, Patrick Meyfroidt, U. Martin Persson, Justin Adams, et al., "Disentangling the numbers behind agriculture-driven tropical deforestation", https://doi.org/10.1126/science.abm9267Carolina Cardell, Isabel Guerra, "Natural corrosion-induced gold nanoparticles yield purple color of Alhambra palaces decoration", https://doi.org/10.1126/sciadv.abn2541Anna-Maria Begerock, Robert Loynes, Oliver K. Peschel, John Verano, Raffaella Bianucci, Isabel Martinez Armijo, Mercedes González and Andreas G. Nerlich, "Trauma of bone and soft tissues in South American mummies—New cases provide further insight into violence and lethal outcome", https://doi.org/10.3389/fmed.2022.962793
Synchronizacja fal mózgowych, odwodnione niesporczaki i leki od pszczół - #051
Sep 7 2022
Synchronizacja fal mózgowych, odwodnione niesporczaki i leki od pszczół - #051
Nie ma większych twardzieli w przyrodzie niż niesporczaki, jak wytrzymują one bez wody? Jak woda pomogła w budowie piramid na pustyni w Gizie? W odcinku rozpoczynającym drugą pięćdziesiątkę dowiecie się również czy możliwa jest między ludźmi synchronizacja fal mózgowych na odległość oraz jak pszczoły, po raz kolejny, dają nam od siebie coś pozytywnego. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Tanaka A, Nakano T, Watanabe K, Masuda K, Honda G, et al. (2022), "Stress-dependent cell stiffening by tardigrade tolerance proteins that reversibly form a filamentous network and gel". PLOS Biology 20(9): e3001780. https://doi.org/10.1371/journal.pbio.3001780Valtteri Wikström, Katri Saarikivi, Mari Falcon, Tommi Makkonen, Silja Martikainen, Vesa Putkinen, Benjamin Ultan Cowley, Mari Tervaniemi, "Inter-brain synchronization occurs without physical co-presence during cooperative online gaming", Neuropsychologia, Volume 174, 2022, 108316, ISSN 0028-3932, https://doi.org/10.1016/j.neuropsychologia.2022.108316Hader Sheisha, David Kaniewski, Nick Marriner, Morteza Djamali, Gamal Younes, Zhongyuan Chen, Gad El-Qady, Amr Saleem, Alain Véron, Christophe Morhange, "Nile waterscapes facilitated the construction of the Giza pyramids during the 3rd millennium BCE", https://doi.org/10.1073/pnas.2202530119Jack Tamisiea, "A Long-Lost Branch of the Nile Helped in Building Egypt’s Pyramids", https://www.nytimes.com/2022/08/30/science/pyramids-nile-river-construction-egypt.htmlDuffy, C., Sorolla, A., Wang, E. et al. Honeybee venom and melittin suppress growth factor receptor activation in HER2-enriched and triple-negative breast cancer. npj Precis. Onc. 4, 24 (2020). https://doi.org/10.1038/s41698-020-00129-0Film 360° w bicia rekordu prędkości na wodzie: https://youtu.be/R5B5DzQoqYo, "Vision Marine Smashes The World Record For World’s Fastest Electric Boat Achieves Top Speed Of 109 MPH At The Iconic Lake Of The Ozarks Shootout", https://investors.visionmarinetechnologies.com/2022/08/29/vision-marine-smashes-the-world-record-for-worlds-fastest-electric-boat-achieves-top-speed-of-109-mph-at-the-iconic-lake-of-the-ozarks-shootout/Część grafik: Midjourney Inc. na licencji CC BY-NC 4.0
Gdzie w mózgu mieszkają Bóg i świadomość, jak mrówki przedłużają sobie życie? - #050
Sep 3 2022
Gdzie w mózgu mieszkają Bóg i świadomość, jak mrówki przedłużają sobie życie? - #050
Gdzie w mózgu znajduje się "miejsce Boga", a gdzie zamieszkuje świadomość? Jak mrówki przedłużają sobie życie o 500% i z czego składa się wysypisko śmieci na oceanie?To już pięćdziesiąty odcinek podkastu Naukowo i z tej okazji chciałbym Wam serdecznie podziękować, po prostu za to, że mnie słuchacie, stale rosnąca publiczność bardzo motywuje mnie do kontynuowania podkastu i zwiększania starań, aby był jeszcze lepszy i bardziej atrakcyjny. Szczególne podziękowania dla moich wiernych Patronek: Ewy i Ilony, jeśli chcecie do nich dołączyć wspierając mnie dobrowolną wpłatą to najłatwiej można to zrobić za pośrednictwem serwisu Patronite pod adresem patronite.pl/naukowo.Miło mi też poinformować, że podkast Naukowo otrzymał wyróżnienie na Międzynarodowym Festiwalu Cyfrowego Podcastingu "Play it by ear", organizowanym przez "Куншт", którego misją także jest szersze udostępnianie nauki. W festiwalu brali udział twórcy z Ukrainy, Węgier, Polski, Słowacji i Czech, a cykl wykładów, warsztatów i prelekcji zakończono konkursem, w którym podkast Naukowo zdobył jedno z trzech wyróżnień. Więcej informacji o tym wydarzeniu znajdziecie w linkach w opisie tego odcinka, a ja bardzo cieszę się, że profesjonalni twórcy i dziennikarze dostrzegli potencjał podkastu w popularyzacji nauki i docenili zarówno tematy jakie prezentuję w audycji, ale też strategię i budowaną markę podkastu. To naprawdę dało mi pozytywnego kopa, mobilizację do działania, a sam festiwal był źródłem wiedzy i inspiracji, które mam zamiar wykorzystać w kolejnych odcinkach podkastu - raz jeszcze dziękuje organizatorom i uczestnikom za to tak cenne dla początkującego podkastera doświadczenie.Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Michael A. Ferguson, Frederic L.W.V.J. Schaper, Alexander Cohen, Shan Siddiqi, Sarah M. Merrill, Jared A. Nielsen, Jordan Grafman, Cosimo Urgesi, Franco Fabbro, Michael D. Fox, "A Neural Circuit for Spirituality and Religiosity Derived From Patients With Brain Lesions", https://doi.org/10.1016/j.biopsych.2021.06.016Michael Ferguson, "Scientists identify the part of the brain tied to experiencing religion and spirituality", https://www.thebrighterside.news/post/scientists-identify-the-part-of-the-brain-tied-to-experiencing-religion-and-spirituality-1University of Missouri-Columbia, "Research finds that spirituality can promote the health of breast cancer survivors", https://www.thebrighterside.news/post/research-finds-that-spirituality-can-promote-the-health-of-breast-cancer-survivorsLebreton, L., Royer, SJ., Peytavin, A. et al. "Industrialised fishing nations largely contribute to floating plastic pollution in the North Pacific subtropical gyre". Sci Rep 12, 12666 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-16529-0Hua Yan, Comzit...
Śmierć Indianina z Dziury, śpiewy humbaków i przyszłość mleka - #049
Aug 31 2022
Śmierć Indianina z Dziury, śpiewy humbaków i przyszłość mleka - #049
Co mówi śmierć ostatniego członka plemienia z głębin amazońskiego lasu? Czym są i jak rozchodzą się w oceanie pieśni humbaków? Co słychać na rynku mleka i czy przyszłością jest mleko syntetyczne? Mam nadzieję, że nieco dłuższe formy dzisiejszych materiałów także Wam się spodobają, ciekawi mnie Wasza opinia - napiszcie proszę komentarz na podkastowych social mediach, linki znajdziecie poniżej. Zapraszam na odcinek!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Schulze Josephine N., Denkinger Judith, Oña Javier, Poole M. Michael and Garland Ellen C. 2022Humpback whale song revolutions continue to spread from the central into the eastern South PacificR. Soc. open sci.9220158220158. https://doi.org/10.1098/rsos.220158Observatório dos Direitos Humanos dos Povos Indígenas Isolados e de Recente Contato, "Nota do Opi: O que significa a morte do “Índio do Buraco” e quais medidas devem ser adotadas", https://povosisolados.org/2022/08/27/nota-do-opi-o-que-significa-a-morte-do-indio-do-buraco-e-quais-medidas-devem-ser-adotadas/Jonathan Watts, "Amazon rainforest ‘will collapse if Bolsonaro remains president’", https://www.theguardian.com/environment/2021/jul/14/amazon-rainforest-will-collapse-if-bolsonaro-remains-presidentVanessa Buschschlüter, "'Man of the Hole': Last of his tribe dies in Brazil", https://www.bbc.com/news/world-latin-america-62712318Bojovic, M., McGregor, A. A review of megatrends in the global dairy sector: what are the socioecological implications?. Agric Hum Values (2022). https://doi.org/10.1007/s10460-022-10338-x